چه زمانی باید رزین موجود در سختی گیر رزینی تعویض شود؟
تعویض رزین دستگاه سختی گیر رزینی یکی از کارهای بسیار مهم برای افزایش راندمان دستگاه است. با توجه به اینکه دانه های رزین به مرور زمان و استفاده زیاد کارایی خود را از دست می دهند، احیا و تعویض رزین از کارهای مهمی است که در زمان مناسب باید انجام شوند. به همان اندازه که تعویض رزین در این دستگاه ها اهمیت دارد، زمان مناسب برای انجام اینکار نیز مهم است. در ادامه بهترین زمان برای تعویض رزین سختی گیر و راه های افزایش عمر رزین را بررسی خواهیم کرد.
دلیل تعویض رزین سختی گیر رزینی چیست؟
آب حاوی مقدار زیاد املاح، کلسیم، منیزیم، آهن و مواد اکسیدکننده است که هر یک اثرات خاصی بر سلامتی بدن و تجهیزات دارند. با بالا رفتن مقدار کلسیم و منیزیم آب درجه سختی آن افزایش پیدا نموده و به شدت برای سلامتی مضر است و به تاسیسات صنعت نیز آسیب وارد می کند. برای حذف این ترکیبات در سختی گیر رزینی از دانه های رزین تبادل یونی کاتیونی و آنیونی استفاده میشود.
با گذشت زمان دانه های رزین به دلیل تماس زیاد با مواد اکسیدکننده موجود در آب مقاومت خود را از دست می دهند. به طوریکه به مرور این دانه ها شکننده شده و عملا در کارایی خود را در دستگاه از دست می دهند. به همین دلیل باید در زمان مناسب نسبت به تعویض رزین اقدام شود.
زمان تعویض رزین سختی گیر رزینی
تجمع کلسیم و منیزیم آب روی دانه های رزین و کاهش مقدار سدیم آن باعث از دست رفتن کارایی دستگاه در سختی گیری آب می شود. در این شرایط نیاز به تعویض نیست و می توان با یکی از روش های احیای سختی گیر رزینی راندمان آنها را مجدد بهبود داد. با شستشوی معکوس و استفاده از محلول آب و نمک می توان گل و لای و آلاینده های روی رزین را تمیز کرد و سدیم را با کلسیم و منیزیم جایگزین کرد. در این شرایط رزین به دلیل داشتن سدیم زیاد قادر به کاهش سختی آب با راندمان بالا خواهد بود.
اما همیشه نمی توان با احیا کارایی رزین را افزایش داد. چون دانه های رزین بعد از حدود 5 تا 10 سال به مرور به دلیل تماس با مواد اکسیدکننده آب شکننده میشوند. در نتیجه تنها راه حل تعویض رزین است. حال سوال این است، چه زمانی باید رزین تعویض شود؟ بازه زمانی ثابت و مشخصی را نمی توان برای تمام دستگاه ها ارائه داد. چون کارایی و طول عمر دانه های رزین به چند فاکتور مهم وابسته است که عبارتند از:
- تعداد دفعات استفاده از دستگاه (عمر دستگاه)
- مقدار آب عبور داده شده از روی بستر رزینی دستگاه در زمان
- مقدار مواد اکسیدکننده موجود در آب
- درجه سختی آب
- مقدار آهن موجود در آب
- مدت زمان احیای رزین
- نوع مواد استفاده شده برای شستشو و احیای رزین
- کیفیت دانه های رزین
با توجه به اینکه هر یک از برندهای سازنده این دستگاه ها از نوع خاصی رزین استفاده می کنند، لذا ممکن است کیفیت مطلوبی نداشته باشند. هر اندازه کیفیت رزین پایین تر باشد، به همان نسبت نیز طول عمر آنها کاهش پیدا نموده و در بازه های کوتاهتری باید تعویض شوند. در حالت استاندارد رزین هر 5 تا 10 سال یک مرتبه باید در سختی گیر رزینی تعویض شود. اگر رزین کیفیت خوبی نداشته و مواد اکسیدکننده آب بیش از حد استاندارد باشد، طول عمر رزین کمتر شده باید زودتر تعویض شوند.
راه های افزایش عمر رزین در سختی گیر رزینی
طول عمر رزین را می توان به روش های متعددی افزایش داد و بر همین اساس زمان تعویض آنها نیز طولانی تر خواهد شد. از بهترین راهکارها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- به صورت مرتب دانه های رزین درون سختی گیر باید با محلول آب و نمک احیا شوند. در اغلب سختی گیرها زمان احیا توسط ابزارها به صورت خودکار شناسایی میشود. در سختی گیرهایی معمولی اپراتور با اندازه گیری شاخص های کیفی آب خروجی زمان احیا را شناسایی می کند.
- در روزهای سرد زمستان سختی گیر رزینی به شدت آسیب میبینند. اگر سختی گیر در دمای زیر صفر قرار بگیرد، دانه های رزین منجمد شده و به مرور شبیه به ژله نرم و خمیری میشوند. سختی گیرهایی که در فضای باز قرار دارند باید عایق بندی شوند. اگر در زمستان از سختی گیر استفاده نمی کنید، حتما آب داخل آن باید تخلیه شود.
- برای شستشو و احیای رزین به هیچ عنوان نباید از مواد شوینده حاوی کلر استفاده شود. کلر به شدت به رزین آسیب وارد نموده و باعث تخریب بافت آن میشود. بهترین کار استفاده از محلول آب و نمک است.
- اگر کلر آب در سطح بالایی قرار دارد، می توانید از گرانول های کربن اکتیو برای کاهش کلر استفاده کنید. قرار دادن فیلترکربنی در کنار سختی گیر رزینی می تواند به شدت در افزایش عمر رزین موثر باشد.
- از دانه های رزین باکیفیت در سختی گیر استفاده کنید. دانه های رزین از نظر کیفیت و اندازه دارای تنوع بالایی هستند و سعی کنید نوع مرغوب آن را استفاده کنید.
- در شرایطی که از سختی گیر برای مدت طولانی استفاده نمی کنید، آب آن را تخلیه کنید. دانه های رزین کاتیونی با قرار گرفتن در محیط مرطوب و تاریک به مرور کارایی خود را از دست می دهند.
نحوه تعویض رزین در سختی گیر رزینی
در اغلب مواقع سازنده سختی گیر نحوه تعویض رزین را در دفترچه راهنما ارائه می دهد و می توانید استفاده کنید. در حالت کلی و بدون در نظر گرفتن تفاوت هایی که در برخی از مدل های سختی گیر وجود دارد، تعویض رزین به صورت زیر انجام میشود:
- آب ورودی به سختی گیر را قطع کنید.
- مخزن محلول آب و نمک را از مخزن اصلی سختی گیر جدا کنید
- شیر فلکه را به صورت موقت در حالت شستشوی معکوس قرار دهید.
- بعد از اینکه فشار آب در فیلتر برگشت، شیر فلکه را جدا کنید
- رزین های قدیمی را از دستگاه خارج کنید
- برای جلوگیری از ورود رزین به داخل لوله های آب پخش کن، لوله را داخل تانک قرار داده و سر لوله را چسب بزنید
- با قیف دانه های دانه های سیلیس را در مخزن بریزید
- روی دانه های سیلیس رزین را آهسته بریزید
- چسب لوله را آب پخش کن را باز کنید
- مخزن را داخل تانک قرار دهید.
- تمام لوله ها و اتصالاتی که جدا کردید را مجدد در جای خود متصل کنید.
- داخل تانک آب بریزید و شیر فلکه را باز کنید و در حالت بک واش قرار دهید
- شیر آب را باز کنید و صبر کنید تا بک واش به طور کامل در جریان باشد
جمع بندی
زمان تعویض رزین در سختی گیر رزینی به نوع رزین و کیفیت آنها، مدت زمان استفاده از دستگاه، نوع و مقدار مواد اکسیدکننده موجود در آب و نحوه شستشو و احیای رزین بستگی دارد. در اغلب مواقع زمان تعویض رزین در بازه 5 تا 10 سصال و نوع مرغوب آن تا 15 سال است. اما با روش هایی از قبیل استفاده نکردن از مواد شوینده کلردار، تخلیه آب دستگاه در روزهای سرد زمستان یا عایق بندی آن می توان عمر دانه های رزین را افزایش داد.
